Phân biệt giữa thoát vị đĩa đệm và thoái hoá cột sống

Những tổn thương từ thoái hóa cột sống sẽ gây ra những cơn đau gần giống như biểu hiện của thoát vị đĩa đệm. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng giúp bạn phân biệt rõ được hai bệnh này để có cách chữa trị đúng đắn.

1. Thoát vị đĩa đệm và thoái hóa cột sống là gì?

Thoát vị đĩa đệm và thoái hóa cột sống có dấu hiệu có phần giống nhau nên khiến nhiều người khó nhận biết được bệnh. Tuy nhiên, nó cũng có một số điểm khác nhau.

Phân biệt giữa thoái hoá cột sống và thoát vị đĩa đệm để có phương pháp điều trị thích hợp

Thoát vị đĩa đệm

Đĩa đệm là một bộ phận nằm giữa 2 đốt sống với nhau và được cấu trúc theo dạng thớ sợi sắp xếp theo vòng tâm có chứa nhân keo. Chức năng của đĩa đệm trong cơ thể con người đó là: hỗ trợ cột sống được cử động dễ dàng đồng thời giúp cơ thể giảm độ xóc. Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng phần đĩa đệm bị dịch chuyển khỏi vị trí cấu trúc ban đầu bên trong của các đốt sống.

Thoái hóa cột sống

Cột sống là một trục đỡ của cơ thể giúp con người vận động linh hoạt với nhiều tư thế khác nhau. Thoái hóa cột sống là hiện tượng các cột sống của cơ thể con người bị lão hóa dẫn tới các cơn đau nhức, gai cột sống và viêm khớp làm giảm khả năng vận động ở người bệnh. Cột sống của cơ thể con người bắt đầu thoái hóa từ năm 20 tuổi và tuổi càng cao thì mức độ thoái hóa càng nhiều.

2. Triệu chứng của thoát vị đĩa đệm và thoái hóa cột sống?

Bệnh thoát vị đĩa đệm và thoái hóa cột sống sẽ có những triệu chứng gây bệnh đặc trưng khác nhau. Dựa trên dấu hiệu riêng đó có thể chẩn đoán được bệnh và sử dụng phương pháp chữa trị phù hợp.

2.1. Thoái hoá cột sống

Triệu chứng thoái hoá cột sống rơi vào 3 thể lâm sàng khác nhau

Tùy thuộc vào mức độ tổn thương của đĩa đệm mà thoái hóa cột sống rơi vào 3 thể lâm sàng khác nhau:

Đau lưng cấp

Triệu chứng này thường gặp ở lứa tuổi 30 – 40 đa số nam giới. Cơn đau sẽ xuất hiện sau một động tác mạnh, trọng tải quá mức, đột ngột hoặc trái tư thế lao động. Cơ chế sinh triệu chứng đau lưng cấp là do đĩa đệm bị căng phồng nhiều, chèn đẩy và kích thích vào các rễ thần kinh ở vùng dây chằng dọc sau.

– Đau mạnh vùng cột sống nhất là thắt lưng, đau nhiều hơn khi ho hoặc hắt hơi, rặn hoặc thay đổi tư thế.

– Đau nhiều làm hạn chế hoạt động của cột sống, các cơ cạnh xương sống co cứng.

– Nghỉ ngơi một vài ngày có thể giảm đau dần, nhưng vẫn hay tái phát nếu quay trở lại làm việc nặng.

Đau thắt lưng mạn tính

Cơn đau thường xuất hiện ở lứa tuổi trên 40, triệu chứng đau âm ỉ vùng thắt lưng, không lan xa. Cơn đau tăng mạnh khi vận động, thay đổi thời tiết hoặc nằm lâu bất động một tư thế. Cột sống có thể bị biến dạng một phần làm hạn chế một số động tác của cột sống và tứ chi.

Thể triệu chứng lâm sàng mãn tính này xuất hiện là do đĩa đệm đã bị thoái hóa nhiều, sức căng phồng đàn hồi kém, chiều cao giảm, do đó giảm khả năng chịu lực, đĩa đệm có phần lồi ra phía sau kích thích các nhánh thần kinh.

Đau thắt lưng hông

Đây là triệu chứng của đau thắt lưng và đau dây thần kinh làm hông bị biến dạng to một bên hoặc phình cả hai bên. Trên cơ sở đĩa đệm bị thoái hóa, dưới tác động của áp lực cao, nhân nhây bị đẩy ra phía sau lồi lên hoặc thoát vào ống sống. Điều này dẫn đến tình trạng thoát vị đĩa đệm đè áp vào các rễ thần kinh gây nên đau thần kinh hông.

Triệu chứng thoái hóa cột sống nhẹ hay nặng còn tùy thuộc vào sức khỏe tinh thần và khả năng tiếp nhận điều trị người bệnh. Theo dõi và thăm khám ngay ở giai đoạn đầu của thoái hóa cột sống, chúng ta có thể ngăn chặn sự thay đổi diễn biến xấu của bệnh.

2.2. Thoái vị đĩa đệm

Một số triệu chứng thoát vị đĩa đệm điển hình bao gồm:

• Đau nhức tay hoặc chân: Bệnh nhân có những cơn đau đột ngột ở vùng cổ, thắt lưng, vai gáy, cổ và chân tay khi mắc bệnh, sau đó lan ra vùng vai gáy, chân tay. Tính chất đau có thể âm ỉ vài ngày, vài tuần hoặc vài tháng hoặc rất dữ dội, đau nặng hơn khi vận động, đi lại, giảm đi khi nghỉ một chỗ.
• Triệu chứng tê bì tay chân: nhân nhầy của đĩa đệm thoát ra ngoài sẽ chèn ép rễ thần kinh gây đau nhức, tê bì vùng thắt lưng, vùng cổ sau đó dần dần phát triển xuống mông, đùi, bẹn chân và gót chân. Lúc này người bệnh sẽ bị rối loạn cảm giác, luôn thấy mình như bị kiến bò trong người,…
• Yếu cơ, bại liệt: xuất hiện khi bệnh ở giai đoạn nặng, thường sau một thời gian dài mới phát hiện được. Giai đoạn này người bệnh khó có thể đi lại vận động, dần dần dẫn tới teo hai chân, teo cơ, liệt các chi phải ngồi xe lăn.

Cũng có những trường hợp bệnh nhân thoát vị đĩa đệm tuy nhiên không có triệu chứng gì.

Thoát vị đĩa đệm cần được điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm

Bệnh nhân cần tới bệnh viện và tham khảo ý kiến bác sĩ ngay khi có những biểu hiện sau:

• Đau, tê bì, yếu cơ ngày càng nặng, ảnh hướng nhiều đến sinh hoạt thường nhật.
• Tình trạng són tiểu hoặc bí tiểu.
• Tình trạng mất cảm giác tại các vùng gọi là “yên ngựa” trên cơ thể như bắp đùi trong, phía sau chân, vùng quanh hậu môn.

Thoát vị đĩa đệm nếu không được điều trị sớm sẽ để lại những biến chứng nặng nề:

• Khi nhân nhầy chui vào trong ống sống, chèn ép rễ thần kinh, làm hẹp khoang sống sẽ khiến bệnh nhân có nguy cơ bị liệt nửa người hoặc bại liệt cả người.
• Hội chứng đuôi ngựa: rễ thần kinh vùng thắt lưng bị chèn ép, khiến việc đi đại tiện không kiểm soát.
• Không vận động lâu ngày sẽ khiến cơ trở nên suy yếu, bị teo, các chi teo nhanh chóng, chân tay bé lại, khả năng đi lại, vận động giảm sút.
• Rối loạn cơ vòng: Khi rễ thần kinh bị tổn thương có thể gây ảnh hưởng đến cơ vòng đường tiểu: bí tiểu, sau đó lại đái dầm dề, nước tiểu chảy rỉ ra một cách thụ động.

3. Cách điều trị thoát vị đĩa đệm và thoái hóa cột sống?

Chữa thoát vị đĩa đệm và thoái hóa cột sống sẽ sử dụng các phương pháp điều trị khác nhau dựa trên nguyên nhân, triệu chứng của từng loại bệnh cũng như mức độ bệnh tiến triển ở giai đoạn nào.

Ngoài việc sử dụng thuốc để điều trị và phẫu thuật khi có sự chèn ép tuỷ thì bệnh còn được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau.

Điều trị thoát vị đĩa đệm bằng các phương pháp:

• Sử dụng sóng cao tần radio: giảm các cơn đau nhức ở người bệnh bởi nó giảm tối đa thể tích đĩa đệm do bị áp lực tạo sự chèn ép lên tủy sống và dây thần kinh.

Châm cứu là liệu pháp chữa bệnh kết hợp giữa y học hiện đại và y học cổ truyền

• Phương pháp châm cứu: bóc tách mô, tổ chức mềm bị dính với nhau đồng thời giải phóng dây thần kinh, hệ thống các dây chằng bị chèn ép giảm mức độ đau, khó chịu. Đây liệu pháp chữa bệnh kết hợp giữa y học hiện đại và y học cổ truyền.
• Phương pháp vật lí trị liệu: sử dụng tác nhân vật lí như: tia hồng ngoại, tia X, hay yếu tố nước, không khí, kết hợp với bài tập thể dục để giảm đau, hạn chế hiện tượng co cứng các cơ và giãn mạch để quá trình chuyển hóa được tốt hơn.

Điều trị thoái hóa cột sống:

• Sử dụng thuốc: chủ yếu sẽ là thuốc giảm đau và kháng viêm. Đối với các bệnh nhân bị thoái hóa cột sống nặng sẽ được chỉ định tiêm steroid ngoài màng cứng với mục đích giảm sưng, phồng đĩa đệm và cơn đau nhức của dây thần kinh.

Phương pháp vật lý trị liệu

• Thực hiện các bài tập vật lí trị liệu: nhằm tăng cường cơ bắp và hỗ trợ cột sống được vận động dễ dàng hơn.

Như vậy, về cơ bản thoát vị đĩa đệm và thoái hóa cột sống khác nhau ở triệu chứng, cách điều trị và bản chất của bệnh. Tuy nhiên chúng vẫn có những mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Bệnh thoái hóa cột sống nếu không được phát hiện sớm và sử dụng liệu pháp điều trị kịp thời sẽ là tác nhân chính dẫn tới thoát vị đĩa đệm, gai cột sống….

Xem thêm: Tìm hiểu về bệnh thoái hoá cột sống thắt lưng