Bệnh cơ tim hạn chế được chữa trị như thế nào?

1. Bệnh cơ tim hạn chế là gì?

Bệnh cơ tim hạn chế là tình trạng buồng tâm thất không có đủ khả năng giãn ra để được đổ đầy máu (giảm chức năng tâm trương). Tâm thất là buồng tim chịu trách nhiệm chính bơm máu lên phổi để trao đổi oxy và bơm máu giàu oxy từ tim đi nuôi cơ thể.

Khi tâm thất không được đổ đầy máu, sẽ làm giảm sút lượng máu đến nuôi dưỡng các cơ quan, khiến người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi, khó thở, thậm chí là có những triệu chứng ban đầu của bệnh suy tim.

Tình trạng cơ tim bị dày lên

Tổn thương chức năng tâm trương ban đầu là hậu quả của sự hạn chế giãn của tâm thất, về sau là do tắc buồng tâm thất. Ở giai đoạn muộn có suy tim, có thể có tràn dịch màng tim.

2. Nguyên nhân gây bệnh cơ tim hạn chế

Xơ hóa nội mạc cơ tim là nguyên nhân thường gặp của bệnh cơ tim hạn chế, xơ hóa nội mạc cơ tim không rõ nguyên nhân gây ra tình trạng bệnh cơ tim hạn chế nguyên phát.

Ngoài ra các nguyên nhân khác có thể gây ra bệnh bao gồm:

• Bệnh thừa sắt.
• Bệnh thoái hóa tinh bột.
• Bệnh sarcoidose ( viêm hạch bạch huyết và mô).

Bệnh sarcoidose cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến cơ tim hạn chế

• Xơ cứng bì hệ thống.
• Sau xạ trị hoặc hóa trị liệu điều trị ung thư trước đó.
• Thải ghép sau cấy ghép tim.
• Bệnh lý màng trong tim.

3. Triệu chứng của bệnh cơ tim hạn chế

Các triệu chứng của bệnh cơ tim hạn chế thay đổi tùy theo vị trí tổn thương của tâm thất, chúng có thể bao gồm:

• Khó thở khi gắng sức.
• Đau vùng trước tim, đau vùng gan (dễ bị nhầm với bệnh gan mật).
• Cảm giác tim đập nhanh, rung lên trong lồng ngực( đánh trống ngực).
• Người bệnh cảm thấy chóng mặt, mệt hoặc ngất xỉu khi tập thể dục, gắng sức hay khi đang ngồi mà đột ngột đứng dậy.
• Cảm giác mệt mỏi, không muốn làm việc.
• Buồn nôn và chán ăn.

Cảm giác buồn nôn, chán ăn ở người mắc bệnh cơ tim hạn chế

• Tăng cân và sưng, phù nề ở chân, mắt cá chân, bàn chân và bụng.
• Tĩnh mạch ở cổ nổi.
• Khám có thể nghe được tiếng thổi tâm thu do hở van 2 – 3 lá, sờ thấy gan to.

4. Chẩn đoán bệnh cơ tim hạn chế

Ngoài dựa vào các dấu hiệu lâm sàng, để chẩn đoán bệnh cần thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng bao gồm:

• Điện tâm đồ (ECG): Hầu như luôn có điện tâm đồ bất thường. Block nhánh trái và dày nhĩ là các dấu hiệu hay gặp.
• Chụp tim phổi: Bóng tim thường không to trừ khi có giãn rộng hai nhĩ, ứ huyết phổi thường nặng.
• Siêu âm tim: Phát hiện được tình trạng xơ hóa nội mạc cơ tim. Đánh giá tình trạng thất, chức năng tim, van và màng tim, phát hiện hở 2 lá và các van khác, rối loạn chức năng tâm trương như bất thường như dãn, dãn nở tim của thất.
• Xét nghiệm máu tìm một số nguyên nhân gây bệnh như: Công thức máu có bạch cầu ái toan tăng trong xơ hóa nội mạc cơ tim. Định lượng sắt huyết thanh, ferritin( sắt dự trữ) đánh giá tình trạng dư sắt, bilan miễn dịch (xơ cứng bì).

Xét nghiệm máu để tìm ra nguyên nhân gây bệnh

Ngoài ra ở một số bệnh viện có đầy đủ trang thiết bị có thể dùng một số các kỹ thuật để chẩn đoán như:

• Chụp cắt lớp vi tính (CT) và cộng hưởng từ (MRI): Cho hình ảnh giúp phân biệt với bệnh viêm màng ngoài tim co thắt nhờ dấu hiệu dày màng ngoài tim.
• Thông tim: Chỉ định trong các trường hợp cần chẩn đoán phân biệt với viêm co thắt màng ngoài tim và cũng phục vụ cho mục đích sinh thiết cơ tim để chẩn đoán nguyên nhân bệnh cơ tim hạn chế.
• Sinh thiết nội mạc cơ tim: Cho phép chẩn đoán xác định và có thể hướng đến chẩn đoán nguyên nhân.

5. Điều trị bệnh cơ tim hạn chế

5.1. Mục tiêu điều trị bệnh cơ tim hạn chế

Đối với điều trị bệnh cơ tim hạn chế, người ta nhắm đến 3 mục tiêu bao gồm:

• Điều trị suy chức năng tâm trương thất trái.
• Điều trị biến chứng ở tim.
• Điều trị nguyên nhân.

Điều trị suy chức năng tâm trương thất trái

Trong trường hợp này, bệnh nhân được điều trị suy chức năng tâm trương thất trái bằng thuốc lợi tiểu, tuy nhiên thuốc này có thể làm giảm áp lực đổ đầy máu ở tim nên cần phải theo dõi sát quá trình sử dụng thuốc lợi tiểu. Bệnh nhân bệnh cơ tim hạn chế không được chỉ định sử dụng những thuốc tăng cường co bóp cơ tim.

Điều trị biến chứng

Những biến chứng loạn nhịp trong bệnh cơ tim hạn chế bao gồm: Rung nhĩ, nhịp chậm, rối loạn nhịp thất. Ngoài ra còn có biến chứng tắc mạch máu, được điều trị bằng cách dùng thuốc kháng đông trong toàn bộ đời sống.

Biến chứng rối loạn nhịp thất

Điều trị nguyên nhân