Tại sao đêm bé ngủ hay lăn lộn? Làm thế nào để bé ngon giấc?

Các nghiên cứu đã cho thấy thời gian và chất lượng giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của trẻ nhỏ. Giấc ngủ ảnh hưởng lớn đến sự phát triển trí não ở trẻ nhỏ, ngoài ra một giấc ngủ ngon và đủ dài có tác động đến sự phát triển cả ở trí não cũng như thể lực của trẻ:

• Một giấc ngủ ngon sẽ giúp trẻ thông minh hơn, tăng khả năng tập trung. Ngược lại một em bé thiếu ngủ sẽ luôn trong trạng thái mệt mỏi, hay quấy khóc, cáu gắt, khả năng tương tác với mọi thứ xung quanh hạn chế.
• Bé ngủ đủ giấc sẽ hay vui cười, luôn hiếu động muốn khám phá mọi thứ xung quanh.
• Một giấc ngủ ngon, đủ dài sẽ giúp bé phát triển nhanh về cân nặng, chiều cao, thể chất hơn so với những trẻ kém ngủ.
• Thực tế cho thấy những bé ngủ không ngon giấc hay lăn lộn thì thường có khuynh hướng cáu gắt, khó bảo, hay chống đối lại người lớn. Việc trẻ thiếu ngủ trong thời gian dài sẽ gây ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất cũng như khả năng tiếp thu kiến thức, vì vậy đòi hỏi các bậc cha mẹ phải tìm ra nguyên nhân làm cho trẻ khó ngủ.

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển não bộ của trẻ

2. Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc, lăn lộn

Trẻ sơ sinh đã hình thành hoàn chỉnh các bộ phận cơ thể, đặc biệt là não bộ, tuy nhiên về mặt chức năng lại chưa toàn diện, cần thêm thời gian để hoàn thiện cho đến khi trẻ đủ tuổi trưởng thành. Não bộ và hệ thần kinh trung ương là nơi thực hiện nhiều chức năng phức tạp nhất, cần tiếp tục phát triển về mặt chức năng, giải phẫu, tâm sinh lý… và hoàn thành ở tuổi lên 6.

Trong những giai đoạn đầu tiên, giấc ngủ của bé là cực kỳ quan trọng, chính não bộ là nơi nhận nhiệm vụ cấp yếu liên quan đến giấc ngủ của bé. Não bộ là trung tâm điều khiển tình trạng thức hoặc ngủ của trẻ.

Khi bé ngủ sâu giấc, vỏ não có nhiệm vụ ức chế hầu hết các hoạt động có ý thức. Trong khi các vùng não khác điều khiển các vận động vô thức (hệ thần kinh thực vật) vẫn diễn ra bình thường như nhịp thở, nhịp tim, nhu động ruột, nhu động hệ tiết niệu…

Đối với lứa tuổi sơ sinh, não bộ vẫn chưa hoàn thiện về mặt chức năng nên việc điều khiển giấc ngủ là công việc khá khó khăn. Vì vậy, trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc, hay lăn lộn, hay vận động tay chân hoặc có các biểu hiện cảm xúc như cười, khóc thất thường… là do não bộ không thể ức chế hoàn toàn được các hoạt động có ý thức khi bé ngủ.

Trẻ ngủ không sâu giấc là do não bộ không thể ức chế hoàn toàn được các hoạt động có ý thức khi bé ngủ

3. Một số yếu tố làm trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc

Có một số nguyên nhân khiến trẻ 2 tuổi ngủ đêm hay lăn lộn mà các bậc cha mẹ cần phải lưu ý:

• Việc thiếu hụt một số vi chất như: canxi, magie, phốt pho… khiến cho trẻ ngủ đêm hay trằn trọc, khó đi vào giấc ngủ hoặc giấc ngủ của trẻ chập chờn, hay giật mình.
• Chế độ ăn uống của trẻ thất thường hoặc thay đổi như ăn các món ăn lạ, trẻ bị ép ăn… làm ảnh hưởng đến sự ổn định hệ tiêu hóa của trẻ cũng như tác động mạnh đến tâm lý của trẻ.

Trẻ bị ép ăn, tác động đến tâm lý của trẻ, làm trẻ khó ngủ

• Trẻ gặp những tác động về tâm lý như: lo lắng, sợ hãi… sẽ không có được giấc ngủ ngon.
• Ngoài ra việc trẻ khó ngủ còn có thể do trẻ đang bị mắc giun kim, loại giun này thường đẻ trứng vào ban đêm, điều này dẫn đến trẻ ngủ không ngon giấc.
• Một số yếu tố về ngoại cảnh như: phòng ngủ quá nóng hoặc quá lạnh, mặc nhiều quần áo cho trẻ khi đi ngủ… cũng làm cho bé trằn trọc suốt đêm.

4. Làm thế nào để trẻ ngon giấc

4.1. Tạo không gian ngủ thoải mái cho bé

Phòng ngủ của bé nên được lau chùi, dọn dẹp vệ sinh sạch sẽ. Các vật dụng như giường chiếu, chăn đệm được giặt giũ, phơi khô ráo mỗi tuần trước khi cho bé sử dụng.

Một trong các cách xử lý trẻ sơ sinh ngủ hay lăn lộn là duy trì nhiệt độ phòng ngủ ở mức vừa phải, không quá nóng hoặc quá lạnh so với nhiệt độ cơ thể của trẻ. Không gian phòng ngủ dành cho bé sơ sinh phải thật sự yên tĩnh, thông thoáng, tránh ánh sáng trực tiếp bên ngoài chiếu vào và giữ độ sáng vừa phải.

4.2. Để bé thoải mái tâm lý trước khi đi ngủ

Trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc một phần là do trẻ hay nghịch ngợm, quậy phá nên bị bố mẹ la rầy, quát mắng và vô tình ảnh hưởng nặng lên tâm lý của bé. Điều này góp phần làm cho giấc ngủ của bé không sâu và dễ thức giấc. Do đó, phụ huynh cần có phương pháp giáo dục bé thích hợp, tránh la rầy vô cớ làm ảnh hưởng không tốt đến tâm lý con nhỏ.

4.3. Hạn chế cho trẻ vận động trước khi ngủ

Tuy cho trẻ vui chơi, hoạt động tay chân là việc làm tốt, giúp trẻ phát triển xương khớp, vận động nhưng nếu trẻ vui chơi quá mức thì lại gây hại và là yếu tố làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ vào ban đêm. Do đó, tốt nhất để hạn chế việc trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc, ba mẹ cần hạn chế các cho trẻ vận động quá sức, đặc biệt là trước khi ngủ.

4.4. Vệ sinh cho trẻ trước khi ngủ

Vệ sinh sạch sẽ cho trẻ trước khi ngủ

Một cơ thể sạch sẽ là yếu tố góp phần giúp giấc ngủ trẻ sâu giấc, không quấy khóc lăn lộn khi ngủ. Do đó, cần vệ sinh thân thể trẻ sạch sẽ, nên tắm nước ấm trước khi đi ngủ để bé có giấc ngủ ngon, sâu hơn.

Tuy nhiên, bố mẹ nên tắm bé thật nhanh và hạn chế ngâm bé trong nước quá lâu sẽ gây ra một số bệnh như cảm cúm, nhiễm nước… nên lau khô người, mặc quần áo thông thoáng, thoải mái nhất cho bé trước khi ngủ.

4.5. Tư thế ngủ thoải mái

Một tư thế ngủ đúng, thoải mái giúp cho giấc ngủ bé được duy trì lâu hơn, bé không lăn lộn quấy khóc nữa. Bố mẹ nên nhẹ nhàng thay đổi tư thế trẻ sao cho hợp lý nhất, vừa tránh làm trẻ thức giấc mà còn giúp trẻ thoải mái khi ngủ.

4.6. Chế độ dinh dưỡng đủ chất

Các mẹ nên quan tâm đến chế độ ăn uống của trẻ, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cho bé. Đặc biệt là các chất như canxi, kẽm, sắt, omega 3, vitamin nhóm B, protein…. để tránh tình trạng bé thiếu chất gây ảnh hưởng đến giấc ngủ. Ngoài ra, nên phơi nắng cho trẻ mỗi ngày khoảng 30 phút để hấp thụ vitamin D, giúp xương khớp chắc khỏe.

Xem thêm: Rụng tóc vành khăn ở trẻ nhỏ và cách điều trị!