Enzyme tiêu hoá khác gì với men vi sinh?

Enzyme tiêu hóa là tên gọi chung của nhóm thuốc đóng vai trò tương tự như các enzyme trong đường ruột của con người. Hiện nay, khi điều trị những hội chứng liên quan đến rối loạn tiêu hóa, đơn thuốc của bác sĩ thường chỉ định bổ sung men vi sinh hoặc enzyme tiêu hóa, đôi khi có cả hai loại.

Vậy thực chất men vi sinh và enzyme tiêu hóa có giống nhau không, vai trò cụ thể của từng loại đối với hệ tiêu hóa là gì?

1. Enzyme tiêu hoá

1.1. Enzyme tiêu hoá là gì?

Enzyme tiêu hóa là các chất hóa học do cơ thể bài tiết vào đường ruột, đóng vai trò trong phân cắt thức ăn thành phân tử nhỏ, dễ hấp thụ. Mỗi loại enzyme khác nhau sẽ do từng cơ quan khác nhau sản xuất ra, có tác dụng chuyển hóa từng chất hóa học chuyên biệt trong thức ăn. Các chất cơ bản đó là chất đường bột (glucid), chất đạm (protein), chất béo (lipid), được chuyển hóa là nhờ vào hệ enzyme tiêu hóa từ tuyến nước bọt, cửa ngõ đầu tiên của con đường này, kế tiếp là gan, tụy và dịch ruột.

Enzyme tiêu hoá đóng vai trò trong phân cắt thức ăn

1.2. Enzyme tiêu hoá được sử dụng như thế nào?

Enzyme tiêu hóa được bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân thiếu enzyme tiêu hóa như: người bị ngộ độc thực phẩm, người thường xuyên bị stress, người dùng bia rượu kéo dài, bệnh nhân dùng thuốc (nhất là kháng sinh)… việc tiết enzyme bị hạn chế, thức ăn không tiêu hóa tốt dẫn đến đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy…

Đối với người mới ốm dậy có thể lực yếu nên dùng  enzyme tiêu hóa để việc tiêu hóa được bình thường, giúp cơ thể hồi phục nhanh. Trường hợp bệnh nhân hay bị rối loạn tiêu hóa, bụng ậm ạch, ăn lâu tiêu, việc bổ sung một ít enzyme tiêu hóa sẽ có lợi.

1.3. Lưu ý gì khi sử dụng enzyme tiêu hóa?

Nếu lạm dụng và dùng kéo dài enzyme tiêu hóa sẽ gây tác dụng ngược do lượng enzyme tiêu hóa được cung cấp từ bên ngoài quá nhiều sẽ gây ức chế các tuyến bên trong cơ thể, dẫn đến giảm tiết enzyme tiêu hóa nội sinh.

Enzyme tiêu hóa trên thị trường hiện có các loại: pepsin, trypsin, pancreatin… hoặc có cả alpha amylase và papain. Tuy nhiên, cần lưu ý khi uống các enzyme tiêu hóa không được dùng chung với thuốc kháng acid (thuốc trị viêm – loét dạ dày, thực quản, tá tràng nói chung) vì sẽ vô hiệu hóa tác dụng của enzyme.

2. Men vi sinh

2.1. Men vi sinh là gì?

Men vi sinh hay còn gọi là probiotics, là các vi sinh vật sống khi bổ sung một lượng thích hợp sẽ đem lại những lợi ích cho sức khỏe. Probiotics có tác dụng hỗ trợ lấy lại cân bằng hệ vi sinh đường ruột, kích thích tiêu hóa, tăng cường đề kháng, hỗ trợ giảm rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, táo bón…, có thể sử dụng lâu dài mà không gây ảnh hưởng đến cơ chế tự sinh enzyme của cơ thể, an toàn cho cả phụ nữ có thai và đang cho con bú.

Men vi sinh được biết đến là các lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hoá

Hiện nay trên thị trường có 2 loại Probiotics:

• Probiotics thường: Probiotics chứa lợi khuẩn thường là Lactobacillus và Bifidobacteria
• Probiotics chứa bào tử lợi khuẩn

2.2. Men vi sinh được chỉ định cho bệnh gì?

Men vi sinh được chỉ định khi sự cân bằng hệ tạp khuẩn đường ruột bị xáo trộn, dẫn đến rối loạn tạp khuẩn, thường gặp ở bệnh nhân điều trị kháng sinh kéo dài. Biểu hiện loạn khuẩn ruột là đi ngoài phân sống, tiêu chảy, khó tiêu, trướng bụng…

Hiện nay, phần lớn men vi sinh trên thị trường thuộc loại thực phẩm chức năng như: antibio, bioacimin, probio, lactomin. Tuy nhiên vẫn có nhiều sản phẩm men vi sinh chứa hàm lượng lợi khuẩn cao, vì vậy khi sử dụng phải tuân theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất hoặc bác sĩ điều trị. Trong trường hợp men vi sinh sử dụng các chủng vi sinh vật không thường trú trong ruột (như dạng bào tử và nấm men) thì không được sử dụng lâu dài.

2.3. Lưu ý khi dùng men vi sinh

• Không dùng men vi sinh trong viêm tụy cấp, phẫu thuật ruột…

Không sử dụng men vi sinh trong viêm tuỵ cấp

• Uống men vi sinh sau kháng sinh khoảng 2 tiếng, tránh việc vi khuẩn có lợi vô tình bị kháng sinh tiêu diệt nếu dùng thuốc sát giờ nhau.
• Không pha men vi sinh trong nước sôi.
• Pha xong nên uống ngay, không để quá lâu khiến vi sinh vật bị chết sẽ không có tác dụng.

3. Enzyme tiêu hoá và men vi sinh có sử dụng chung được không?

Tùy theo từng trường hợp mà bác sĩ chỉ định nên dùng Probiotics hay enzyme tiêu hóa. Ở người lớn, nếu mắc các bệnh lý về tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, viêm đại tràng, tiêu chảy, táo bón, biếng ăn, đau bụng đi ngoài khi sử dụng rượu bia, sữa tươi hoặc người thường xuyên tiếp xúc với thực phẩm không đảm bảo vệ sinh có thể bổ sung lợi khuẩn mỗi ngày. Với enzyme tiêu hóa, cần được chỉ định bởi bác sĩ mới nên sử dụng và không nên sử dụng trong thời gian dài.

Việc sử dụng chung enzyme tiêu hoá và men vi sinh phải có chỉ định của bác sĩ

Trên thực tế, men vi sinh và enzyme tiêu hóa có sự hỗ trợ thiết thực trong điều trị bệnh tiêu hóa. Bác sĩ có thể sẽ chỉ định cả 2 loại này cùng lúc nếu người bệnh thiếu hụt cả hai. Việc sử dụng không đúng hoặc lạm dụng bất kỳ loại men nào cũng sẽ tiềm tàng những nguy cơ bất lợi cho sức khỏe. Tốt nhất, bệnh nhân chỉ nên sử dụng khi cần thiết hoặc được sự hướng dẫn của nhân viên y tế.

Xem thêm: Tìm hiểu về enzyme Amylase!